کارگاه نیمه صنعتی لبنیات در واقع همان کارخانه تولید محصولات لبنی است در مقیاس کوچک تر با تفاوت در:
• میزان تولید محصول
• عدم اجازه برای سیل کردن درب محصولات
که البته از لحاظ مسایل مربوط به ساز و کارها و مجوزهای قانونی و اداری و همچنین مسایل پرسنلی، کارگاه های نیمه صنعتی بسیار آزادتر اند وبسیاری از مشکلات مربوط به کارخانه ها را ندارند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و اضافه شدن دستگاههای جدید در عرصه های مختلف کار و تولید ، روشهای سنتی جای خود را به روش های نوین داده اند .
صنعت لبنیات نیز از این قاعده مستثنی نبوده و گروه صنعتی استیل بنیان اسپادانا نیز در این زمینه فعالیت های زیادی داشته و خدمات شایانی را در احداث واحد های کاملا صنعتی ( کارخانجات تولید لبنیات ) و نیمه صنعتی (کارگاه های ماست بندی ) در سطح کشور داشته است.
واحدهای نیمه صنعتی (ماست بندی) در ظرفیتهای گوناگون بر اساس نیاز و سفارش مشتری طراحی و ساخته میشوند.
و دارای تجهیزاتی از قبیل:
مخزن پروسس ، بالانس تانک ، مبدل حرارتی ، دیگ آب جوش یا دیگ بخار ، دستگاه هموژنایزر ، سیستم گرمخانه – سردخانه ، دستگاه پاستورشیر و تجهیزات لوله کشی میباشند البته لازم به ذکر است تجهیزات دیگری ممکن است به این سیستم اضافه یا از کاسته شود که براساس نیاز و سفارش مشتری خواهد بود .
در ذیل مطالبی در مقایسه ی روش سنتی تولید با روشهای نوین بیان شده است :
-
استفاده از پاتیل های غیر استاندارد و ظروف پلاستیکی در عرصه تولید و فروش در روش سنتی به شدت آلودگی گرفته و در حرارتهای بالا واکنش پذیر هستند،
ولی در روشهای نوین تمامی ظروف و تجهیزات ازاستنلس استیل ۳۰۴ و۳۱۶ هستند که در حرارتهای بالا مقاوم بوده و هیچ گونه آلودگی جذب نمیکند دلیل این امر استفاده از جوش آرگون، سنگ زدن وصیقل دادن در تمامی سطوح تماسی میباشد که مورد تایید بهداشت است.
-
در روش سنتی در حجم تولید زیاد اغلب کیفیت محصول پایین بوده و این امر ناشی از کمبود تجهیزات تولیدی و توضیع غیر یکنواخت چربی و پروتیین در سطح شیر است.
لازم به ذکر است شیر دارای گویچه های چربی بزرگ است که به دلیل سبک تر بودن در سطح رویی شیر تجمع کرده در نتیچه این امر مقداری از محصول بافت و طعم خوب داشته و بقیه بدون کیفیت هستند در روش جدید این امر به وسیله دستگاه هموژنایزر حل شده این دستگاه به وسیله فشار زیاد گویچه های چربی را شکسته و در سطح کل شیر پخش میکند و محصولی با کیفیت یکنواخت و بالا تولید میگردد.
-
هدر رفتن مقدار قابل توجه انرژی در روش ستتی یکی دیگر از معایب عمده این روش است به دلیل جوشاندن شیر توسط شعله مستقیم ، ولی در روش نوین کل فرآیند حرارت دهی در یک مدار بسته انجام میشود.
-
سود دهی پایین نیز یکی دیگر از معایب روش ستنی است به دلیل سرعت پایین و ظرفیت کم تولید ، عدم تنوع محصولات که در روش نوین با توجه به داشتن امکانات این مسئله مرتفع میگردد.
-
از معایب دیگر روش ستنی میتوان به نیاز به نیروی کار بیشتر و داشتن تجربه و فعالیت بیشتر درعرصه تولید اشاره کرد ولی روش جدید کار در اکثر زمان تولید به عهده دستگاه است و فقط نیاز به اپراتور دارد.
-
در روش جدید به دلیل استفاده از پمپ ها و لوله کشی استیل علاوه بر عدم نیاز به نیروی انسانی ، به دلیل کاهش تماس شخص در انتقال مواد امکان آلودگی به شدت کاهش یافته و محصولات بمراتب از بهداشت بالاتری برخوردار خواهند بود.
*** ظرفیت تولید در یک مرحله مهمترین فاکتور در تعیین میزان سرمایه ، تجهیزات و فضای مورد نیاز برای راه اندازی یک واحد نیمه صنعتی تولید محصولات لبنی می باشد.
